Koła zębate – konstrukcja i zastosowanie

Koła zębate odpowiadają za inicjację ruchu oraz współdziałanie innych elementów składających się na dany układ. Kluczowa jest pod tym względem zdolność do precyzyjnego przekazywania momentu obrotowego. Dzięki ich wykorzystaniu możliwa jest także regulacja prędkości obrotowej, momentu obrotowego oraz kierunku pracy w wielu urządzeniach. Przykładowym miejscem wykorzystania koła zębatego jest bieg wsteczny w samochodach.

Rodzaje i kluczowe parametry kół zębatych 

Koła zębate mogą być wykonane z różnych tworzyw, o odmiennej wytrzymałości i przeznaczeniu. Do najpopularniejszych należą koła plastikowe oraz aluminiowe. Pierwsze z nich odznaczają się wysoką odpornością na oddziaływania środowiskowe. Koła zębate aluminiowe są dodatkowo zabezpieczone przed odkształceniami i oddziaływaniami mechanicznymi. 

Wymiary kół zębatych to kluczowa sprawa w trakcie ich zakupu. Istotna jest zarówno średnica jak i ilość zębów rozmieszczonych na obwodzie zewnętrznym. Przyglądając się średnicy, należy odróżnić średnicę podziałową oraz średnicę zewnętrzną. 

Przekładnie wyposażone w duże zęby są nieco łatwiejsze w wyborze – można szybko obliczyć przełożenie tych elementów. Koła z dużą ilością małych ząbków są nieco trudniejsze. Najczęściej wybiera się je względem konkretnego układu lub urządzenia oraz zaleceń podanych przez producenta. 

W trakcie zakupów należy zwrócić uwagę na geometrię kół zębatych, a szczególnie na rozmiar ząbków. Wyznaczany jest w oparciu o odległość środków boków względem siebie. Im większy jest dany moduł, tym większe są zazwyczaj pokrywające go zęby.